Recht op vertaling en vertolking in strafprocedures wettelijk verankerd

Het recht op vertaling en vertolking in strafprocedures wordt wettelijk verankerd. Een vereiste van Europa.

Nationale leemtes

De Europese Commissie wil voor alle burgers in de Unie gelijke rechten op verdediging. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat er heel wat nationale verschillen bestaan tussen de tenuitvoerlegging van de bescherming van de grondrechten in het kader van strafprocedures. En dat er aanzienlijke leemtes bestaan op vlak van vertolking en vertaling.
Met Richtlijn 2010/64/EU wil de commissie dan ook het recht op taalkundige bijstand voor verdachten, beklaagden, veroordeelden en slachtoffers uniform verankeren en versterken. In het verlengde daarvan werd Richtlijn 2012/13/EU aangenomen dat het recht op informatie in strafprocedures waarborgt.

Wettelijk verankerd

Hoewel België al in belangrijke mate voldoet aan de Europese vereisten, zijn er nog een aantal aanpassingen nodig.
Met de wet van 28 oktober 2016 krijgen de bepalingen expliciet een plaats krijgen in het Wetboek van Strafvordering, de Wet op het gebruik der talen in rechtszaken, de Wet op de Jeugdbescherming en de Wet op het Europees Aanhoudingsbevel.

Recht op vertolking

Verdachten, beklaagden, veroordeelden en slachtoffers die de taal van rechtspleging niet spreken of verstaan hebben recht op vertolking. Hetzelfde recht geldt voor alle verdachten, beklaagden, veroordeelden en slachtoffers die lijden aan gehoor-of spraakstoornissen. Zij hebben bovendien het recht aanvullende bijstand te vragen van de persoon die het meest gewoon is met hen om te gaan.

Recht op vertaling

Daarnaast bekrachtigt de wetgever het recht voor verdachten, beklaagden, veroordeelden en slachtoffers die de taal van rechtspleging niet spreken of verstaan om de vertaling te krijgen van bepaalde elementen uit het strafdossier waarvan de kennis van essentieel belang is voor de effectieve uitoefening van hun recht van verdediging en dus hun recht op een eerlijk proces.

Ten laste van de Staat

De vertolkingen en vertalingen gebeuren in een taal die de betrokkene verstaat. Dit hoeft niet zijn moedertaal te zijn. De kosten zijn altijd ten laste van de Staat. Hierop bestaat slechts 1 uitzondering: wanneer iemand al een mondelinge vertaling heeft gekregen van de essentiële elementen, kan hij nog om een schriftelijke vertaling vragen, maar dan niet op kosten van de Staat.

1 juni 2017

De wet van 28 oktober 2016 treedt (uiterlijk) in werking op 1 juni 2017. Dat is de eerste dag van de zesde maand na die waarin de wet van 10 april 2014 tot oprichting van een nationaal register voor gerechtsdeskundigen en een nationaal register voor beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken in werking is getreden. De wet van 10 april 2014 treedt in werking op een door de Koning te bepalen datum en uiterlijk op 1 december 2016.

Bron: Wet van 28 oktober 2016 houdende verdere omzetting van de Richtlijn 2010/64/EU van het Europees Parlement en de Raad van 20 oktober 2010 betreffende het recht op vertolking en vertaling in strafprocedures en van de Richtlijn 2012/29/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 tot vaststelling van minimumnormen voor de rechten, de ondersteuning en de bescherming van slachtoffers van strafbare feiten, en ter vervanging van Kaderbesluit 2001/220/JBZ, BS 24 november 2016.

Zie ook:

Wet van 10 april 2014 tot wijziging van verschillende bepalingen met het oog op de oprichting van een nationaal register voor gerechtsdeskundigen en tot oprichting van een nationaal register voor beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken, BS 19 december 2014.

Wetsontwerp houdende verdere omzetting van de Richtlijn 2010/64/EU betreffende het recht op vertolking en vertaling in strafprocedures en van de Richtlijn 2012/29/EU tot vaststelling van minimumnormen voor de rechten, de ondersteuning en de bescherming van slachtoffers van strafbare feiten, en ter vervanging van Kaderbesluit 2001/220/JBZ, Parl. St. Kamer, 2016, nr. 2029/001.

Nieuws